人之初，性本善。xìng běn shàn
性相近，习相远。xí xiāng yuǎn
苟不教，性乃迁。gǒu bù jiào，xìng nǎi qiān
教之道，贵以专。jiào zhī dào，guì yǐ zhuān
昔孟母，择邻处。xī mèng mǔ，zé lín chǔ
子不学，断机杼。zǐ bù xué，duàn jī zhù
窦燕山，有义方。dòu yàn shān，yǒu yì fāng
教五子，名俱扬。jiào wǔ zǐ，míng jù yáng
养不教，父之过。yǎng bù jiào，fù zhī guò
教不严，师之惰。jiào bù yán，shī zhī duò
子不学，非所宜。zǐ bù xué，fēi suǒ yí
幼而不学，老何为？yòu ér bù xué，lǎo hé wéi？
玉不琢，不成器。yù bù zhuó，bù chéng qì
人不学，不知义。rén bù xué，bù zhī yì
为人子，方少时。wéi rén zǐ，fāng shǎo shí
亲师友，习礼仪。qīn shī yǒu，xí lǐ yí
香九龄，能温席。xiāng jiǔ líng，néng wēn xí
孝于亲，所当执。xiào yú qīn，suǒ dāng zhí
融四岁，能让梨。róng sì suì，nàing ràng lí
弟于长，宜先知。dì yú zhǎng，yí xiān zhī
首孝悌，次见闻。shǒu xiào tì，cì jiàn wén
知某数，识某文。zhī mǒu shù，shí mǒu wén
一而十，十而百。yī ér shí，shí ér bǎi
百而千，千而万。bǎi ér qiān，qiān ér wàn
三才者，天地人。sān cái zhě，tiān dì rén
三光者，日月星。sān guāng zhě，rì yuè xīng
三纲者，君臣义。sān gāng zhě，jūn chén yì
父子亲，夫妇顺。fù zǐ qīn，fū fù shùn
曰春夏，曰秋冬。yuē chūn xià，yuē qiū dōng
此四时，运不穷。cǐ sì shí，yùn bù qióng
曰南北，曰西东。yuē nán běi，yuē xī dōng
此四方，应乎中。cǐ sì fāng，yìng hū zhōng
曰水火，木金土。yuē shuǐ huǒ，mù jīn tǔ
此五行，本乎数。cǐ wǔ xíng，běn hū shù
曰仁义，礼智信。yuē rén yì，lǐ zhì xìn
此五常，不容紊。cǐ wǔ cháng，bù róng wěn
稻粱菽，麦黍稷。dào liáng shū，mài shǔ jì
此六谷，人所食。cǐ liù gǔ，rén suǒ shí
马牛羊，鸡犬豕。mǎ niú yáng，jī quǎn shǐ
此六畜，人所饲。cǐ liù chù，rén suǒ cì
曰喜怒，曰哀惧。yuē xǐ nù，yuē āi jù
爱恶欲，七情具。ài è yù，qī qíng jù
匏土革，木石金。páo tǔ gé，mù shí jīn
与丝竹，乃八音。yǔ sī zhú，nǎi bā yīn
高曾祖，父而身。gāo céng zǔ，fù ér shēn
身而子，子而孙。shēn ér zǐ，zǐ ér sūn
自子孙，至玄曾。zì zǐ sūn，zhì xuán céng
乃九族，人之伦。nǎi jiǔ zú，rén zhī lún
父子恩，夫妇从。fù zǐ ēn，fū fù cóng
兄则友，弟则恭。xiōng zé yǒu，dì zé gōng
长幼序，友与朋。zhǎng yòu xù，yǒu yǔ péng
君则敬，臣则忠。jūn zé jìng，chén zé zhōng
此十义，人所同。cǐ shí yì，rén suǒ tóng
当顺受，理至安。dāng shùn shòu，lǐ zhì ān
凡训蒙，须讲究。fán xùn méng，xū jiǎng jiū
详训诂，明句读。xiáng xùn gǔ，míng jù dòu
为学者，必有初。wéi xué zhě，bì yǒu chū
小学终，至四书。xiǎo xué zhōng，zhì sì shū
论语者，二十篇。lùn yǔ zhě，èr shí piān
群弟子，记善言。qún dì zǐ，jì shàn yán
孟子者，七篇止。mèng zǐ zhě，qī piān zhǐ
讲道德，说仁义。jiǎng dào dé，shuō rén yì
作大学，乃曾子。zuò dà xué，nǎi céng zǐ
自修齐，至平治。zì xiū qí，zhì píng zhì
孝经通，四书熟。xiào jīng tōng，sì shū shú
如六经，始可读。rú liù jīng，shǐ kě dú
诗书易，礼春秋。shī shū yì，lǐ chūn qiū
号六经，当讲求。hào liù jīng，dāng jiǎng qiú
有连山，有归藏。yǒu lián shān，yǒu guī cáng
有周易，三易详。yǒu zhōu yì，sān yì xiáng
有典谟，有训诰。yǒu diǎn mó，yǒu xùn gào
有誓命，书之奥。yǒu shì mìng，shū zhī ào
我周公，作周礼。wǒ zhōu gōng，zuò zhōu lǐ
著六官，存治体。zhù liù guān，cún zhì tǐ
大小戴，注礼记。dà xiǎo dài，zhù lǐ jì
述圣言，礼乐备。shù shèng yán，lǐ yuè bèi
曰国风，曰雅颂。yuē guó fēng，yuē yǎ sòng
号四诗，当讽咏。hào sì shī，dāng fěng yǒng
诗既亡，春秋作。shī jì wáng，chūn qiū zuò
寓褒贬，别善恶。yù bāo biǎn，bié shàn è
三传者，有公羊。sān chuán zhě，yǒu gōng yáng
有左氏，有谷梁。yǒu zuǒ shì，yǒu gǔ liáng
经既明，方读子。jīng jì míng，fāng dú zǐ
撮其要，记其事。cuō qí yào，jì qí shì
五子者，有荀杨。wǔ zǐ zhě，yǒu xún yáng
文中子，及老庄。wén zhōng zǐ，jí lǎo zhuāng
经子通，读诸史。jīng zǐ tōng，dú zhū shǐ
考世系，知始终。kǎo shì xì，zhī shǐ zhōng
自羲农，至黄帝。zì xī nóng，zhì huáng dì
号三皇，居上世。hào sān huáng，jū shàng shì
唐有虞，号二帝。táng yǒu yú，hào èr dì
相揖逊，称盛世。xiāng yī xùn，chēng shèng shì
夏有禹，商有汤。xià yǒu yǔ，shāng yǒu tāng
周文武，称三王。zhōu wén wǔ，chēng sān wáng
夏传子，家天下。xià chuán zǐ，jiā tiān xià
四百载，迁夏社。sì bǎi zǎi，qiān xià shè
汤伐夏，国号商。tāng fá xià，guó hào shāng
六百载，至纣亡。liù bǎi zǎi，zhì zhòu wáng
周武王，始诛纣。zhōu wǔ wáng，shǐ zhū zhòu
八百载，最长久。bā bǎi zǎi，zuì cháng jiǔ
周辙东，王纲坠。zhōu zhé dōng，wáng gāng zhuì
逞干戈，尚游说。chěng gān gē，shàng yóu shuì
始春秋，终战国。shǐ chūn qiū，zhōng zhàn guó
五霸强，七雄出。wǔ bà qiáng，qī xióng chū
嬴秦氏，始兼并。yíng qín shì，shǐ jiān bìng
传二世，楚汉争。chuán èr shì，chǔ hàn zhēng
高祖兴，汉业建。gāo zǔ xīng，hàn yè jiàn
至孝平，王莽篡。zhì xiào píng，wáng mǎng cuàn
光武兴，为东汉。guāng wǔ xīng，wéi dōng hàn
四百年，终于献。sì bǎi zǎi，zhōng yú xiàn
魏蜀吴，争汉鼎。wèi shǔ wú，zhēng hàn dǐng
号三国，迄两晋。hào sān guó，qì liǎng jìn
宋齐继，梁陈承。sòng qí jì，liáng chén chéng
为南朝，都金陵。wéi nán cháo，dōu jīn líng
北元魏，分东西。běi yuán wèi，fēn dōng xī
宇文周，与高齐。yǔ wén zhōu，yǔ gāo qí
迨至隋，一土宇。dài zhì suí，yī tǔ yǔ
不再传，失统绪。bù zài chuán，shī tǒng xù
唐高祖，起义师。táng gāo zǔ，qǐ yì shī
除隋乱，创国基。chú suí luàn，chuàng guó jī
二十传，三百载。èr shí chuán，sān bǎi zǎi
梁灭之，国乃改。liáng miè zhī，guó nǎi gǎi
梁唐晋，及汉周。liáng táng jìn，jí hàn zhōu
称五代，皆有由。chēng wǔ dài，jiē yǒu yóu
炎宋兴，受周禅。yán sòng xīng，shòu zhōu chán
十八传，南北混。shí bā chuán，nán běi hùn
辽与金，皆称帝。liáo yǔ jīn，jiē chēng dì
元灭金，绝宋世。yuán miè jīn，jué sòng shì
太祖兴，国大明。tài zǔ xīng，guó dà míng
号洪武，都金陵。hào hóng wǔ，dōu jīn líng
迨成祖，迁燕京。dài chéng zǔ，qiān yàn jīng
十六传，至崇祯。shí liù chuán，zhì chóng zhēn
权阉肆，寇如林。quán yān sì，kòu rú lín
李闯出，神器焚。lǐ chuǎng chū，shén qì fén
清太祖，膺景命。qīng tài zǔ，yīng jǐng mìng
靖四方，克大仇。jìng sì fāng，kè dà chóu
至世祖，乃大同。zhì shì zǔ，nǎi dà tóng
十二世，在盛京。shí èr shì，在 shèng jīng
读史书，考实录。dú shǐ shū，kǎo shí lù
通古今，若亲目。tōng gǔ jīn，ruò qīn mù
口而诵，心而惟。kǒu ér sòng，xīn ér wéi
朝于斯，夕于斯。zhāo yú sī，xī yú sī
昔仲尼，师项橐。xī zhòng ní，shī xiàng tuó
古圣贤，尚勤学。gǔ shèng xián，shàng qín xué
赵中令，读鲁论。zhào zhòng lìng，dú lǔ lùn
彼既仕，学且勤。bǐ jì shì，xué qiě qín
披蒲编，削竹简。pī pú biān，xiāo zhú jiǎn
彼无书，且知勉。bǐ wú shū，qiě zhī miǎn
头悬梁，锥刺股。tóu xuán liáng，zhuī cì gǔ
彼不教，自勤苦。bǐ bù jiào，zì qín kǔ
如囊萤，如映雪。rú náng yíng，rú yìng xuě
家虽贫，学不辍。jiā suī pín，xué bù chuò
如负薪，如挂角。rú fù xīn，rú guà jiǎo
身虽劳，犹苦卓。shēn suī láo，yóu kǔ zhuó
苏老泉，二十七。sū lǎo quán，èr shí qī
始发愤，读书籍。shǐ fā fèn，dú shū jí
彼既老，犹悔迟。bǐ jì lǎo，yóu huǐ chí
尔小生，宜早思。ěr xiǎo shēng，yí zǎo sī
若梁灏，八十二。ruò liáng hào，bā shí èr
对大廷，魁多士。duì dà tíng，kuí duō shì
彼既成，众称异。bǐ jì chéng，zhòng chēng yì
尔小生，宜立志。ěr xiǎo shēng，yí lì zhì
莹八岁，能咏诗。yíng bā suì，néng yǒng shī
泌七岁，能赋棋。mì qī suì，néng fù qí
彼颖悟，人称奇。bǐ yǐng wù，rén chēng qí
尔幼学，当效之。ěr yòu xué，dāng xiào zhī
蔡文姬，能辨琴。cài wén jī，néng biàn qín
谢道韫，能咏吟。xiè dào yùn，néng yǒng yín
彼女子，且聪敏。bǐ nǚ zǐ，qiě cōng mǐn
尔男子，当自警。ěr nán zǐ，dāng zì jǐng
唐刘晏，方七岁。táng liú yàn，fāng qī suì
举神童，作正字。jǔ shén tóng，zuò zhèng zì
彼虽幼，身已仕。bǐ suī yòu，shēn yǐ shì
尔幼学，勉而致。ěr yòu xué，miǎn ér zhì
有为者，亦若是。yǒu wéi zhě，yì ruò shì
犬守夜，鸡司晨。quǎn shǒu yè，jī sī chén
苟不学，何为人。gǒu bù xué，hé wéi rén
蚕吐丝，蜂酿蜜。cán tǔ sī，fēng niàng mì
人不学，不如物。rén bù xué，bù rú wù
幼而学，壮而行。yòu ér xué，zhuàng ér xíng
上致君，下泽民。shàng zhì jūn，xià zé mín
扬名声，显父母。yáng míng shēng，xiǎn fù mǔ
光于前，裕于后。guāng yú qián，yù yú hòu
人遗子，金满籯。rén yí zǐ，jīn mǎn yíng
我教子，惟一经。wǒ jiào zǐ，wéi yī jīng
勤有功，戏无益。qín yǒu gōng，xì wú yì
戒之哉，宜勉力。jiè zhī zāi，yí miǎn lì
